تحلیل جامعه شناختی رفتارهای انحرافی دانشجویان: آزمون تجربی دیدگاه نظری چندگانه

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مازندران

چکیده

پژوهش حاضر با این هدف انجام شده است تا با تکیه بر نظریات سه گانه (نظریۀ پیوند اجتماعی هیرشی، نظریۀ عمومی جرم گاتفردسون و هیرشی و نظریۀ فشار عمومی اگنو)، تأثیر همزمان متغیرهای مستخرج از نظریه­های مذکور بر رفتارهای انحرافی دانشجویان مورد بررسی قرار گیرد. در این راستا سعی شد با تکیه به پیشینه نظری و تجربی پژوهش، مدلی تدوین گردد که از آن طریق بتوان روابط ساختاری بین متغیرها و سازه‌های مورد پژوهش را مورد آزمون قرار داد. برای دستیابی به این هدف440 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های تهران و علامه طباطبائی با روش نمونه­گیری تصادفی ساده، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و پرسشنامه‌های مورد نظر برای آنها اجرا شد. شاخص­های تعیین برازش مدل نشان داد که مدل معادلات ساختاری مربوط به متغیر فشار عمومی، به عنوان متغیر مستقل برونزا و متغیرهای خودکنترلی و پیوند اجتماعی، به عنوان متغیرهای میانجی­گر و متغیر رفتار انحرافی به عنوان متغیر وابسته، برازش مطلوبی با داده­های کلی پژوهش داشته است و این امر بیانگر این است که داده‌های تجربی با مدل مفروض، برازش داشته است. بر اساس ضرایب مستقیم و غیرمستقیم مسیر، فشار عمومی و مؤلفه­های آن و پس از آن پیوند اجتماعی، بیشترین نقش تبیین­کنندگی را داشته‌اند، درحالی که خودکنترلی کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. abstractA Sociological Analysis of University Students’ Deviant BehaviorsAkbar AliverdiniaErfan Younesi BoroujeniAbstract:  The present study has been done based on three theories, namely Hirschi’s Social Bond Theory, Gottfredson and Hirschi’s General Theory of Crime, and Agnew’s General Strain Theory, to investigate the effect of variables associated with these theories on deviant behavior among Tehran and Allameh Tabatabai university Students. To this end, attempt was made to develop a conceptual model based on the theoretical and empirical background of the present study for analyzing the structural relationships among the variables and constructs under investigation. Therefore, 440 students from the universities of Tehran and Allameh tabataba’i were selected using random sampling method, and the questionnaires were administered to them. Goodness of fit indices in the structural equation modeling showed that when general strain variables are considered as exogenous independent variables, self- control and social bond variables are considered as mediators variables and the deviant behavior variable is considered as the dependent variable, the model-data fit will besatisfactory, indicating fitness between the empirical data and the hypothetical model. Based on indirect and direct coefficients, general strain and its components and social bond have had the greatest role in accounting for the dependent variable, with self-control having the smallest effect.  Key Words: Deviant Behavior, Social Bond Theory, General Strain Theory, Low Self Control

کلیدواژه‌ها


  1. ایکرز، رونالد؛ سِلِرز، کرستین، (1390)، نظریه‌های بی سازمانی اجتماعی، بی‌هنجاری و فشار، ترجمه بهروز جوانمرد، تعالی حقوق، 3 (12): 147- 105.
  2. بوالهری، جعفر؛ طارمیان، فرهاد؛ پیروی، حمید (1385)، شیوع شناسی مصرف مواد و عوامل خطر و محافظت کننده در دانشجویان شهر تهران. تهران: دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
  3. دلاور، علی (1389)، مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، چاپ سوم، تهران: رشد.
  4. دواس‌، دی‌. ای‌. (1386)، پ‍ی‍م‍ای‍ش‌ در ت‍ح‍ق‍ی‍ق‍ات‌ اج‍ت‍م‍اع‍ی‌، ت‍رج‍م‍ه‌ ه‍وش‍ن‍گ‌ ن‍ای‍ب‍ی، چاپ هشتم، ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر ن‍ی.
  5. رحیمی موقر، آفرین؛ سهیمی ایزدیان، سیف‌الله؛ یونسیان، مسعود (1385)، مطالعه موردی و ضعیف مصرف مواد در دانشجویان کشور، مجله جامعه شناسی ایران، 5 (2): 104- 83 .
  6. ستاد مبارزه با مواد مخدر (1386)، اهمیت و ضرورت مسئله اعتیاد و میزان شیوع آن در سراسر کشور.
  7. سراج‌زاده، سید حسین؛ فیضی، ایرج (1386)، عوامل اجتماعی موثر بر مصرف تریاک و مشروبات الکلی در بین دانشجویان، نامه علوم اجتماعی، 31: 102- 81 .
  8. شفرز، برنهاد (1383)، مبانی جامعه شناسی جوانان، ترجمه کرامت‌الله راسخ، تهران: نشر نی.
  9. علیوردی‌نیا، اکبر (1389)، جامعه‌شناسی کارتن‌خوابی، تهران: جامعه‌شناسان.
  10. کرد میرزا، عزت‌الله؛ آزاد، حسین؛ اسکندری، حسین (1382)، هنجاریابی آزمون آمادگی اعتیاد به منظور شناسایی افراد مستعد سوء مصرف مواد در بین دانشجویان دانشگاه‌های تهران، فصلنامه اعتیاد پژوهی، 1 (2): 80-47.
  11. کرلینجر، فردریک نیکلز؛ پدهازر، الازار (1384)، رگرسیون چند متغیری در پژوهش رفتاری، ترجمه حسن سرایی، چاپ اول، تهران: سمت.
  12. منصورفر، کریم، (1387)، روشهای آماری، چاپ نهم، تهران: دانشگاه تهران.
  13. ولد، جرج برایان (1380)، جرم شناسی نظری، ترجمه علی شجاعی، تهران: سمت.
  14. وِلش، کِلی (1389)، درآمدی بر دو ‌نظریۀ تراویس هیرشی، ترجمه بهروز جوانمرد، تعالی حقوق، 2 (4): 116-103.
  15. ویلیامز، فرانک پی؛ مک‌شین، ماری‌لین (1391)، نظریه‌های جرم شناسی، ترجمه حمیدرضا ملک محمدی، چاپ چهارم، تهران: میزان.
  16. وینفری، توماس ال. (1388)، نظریه‌های جرم شناسی، ترجمه سید رضا افتخاری، گناباد: دانشگاه آزاد اسلامی.
  17. هومن، حیدرعلی (1390)، مدل یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم افزار لیزرل، چاپ چهارم، تهران: سمت.
  18. Agnew, R. (2003). An integrated theory of the adolescent peak in offending. Youth & Society, 34: 263-299.
  19. Agnew, R. (1985). A revised strain theory of delinquency. Social Forces, 64:151-167.
  20. Agnew, R. (1992) Foundation for a General Strain Theory of Crime and delinquency, Criminology, 30(1): 47-87.
  21. Agnew, R. (1993). Why do they do it? An examination of the intervening mechanisms between ‘Social Control’ variables and delinquency. Journal of Research in Crime and Delinquency, 30(3): 245-266.
  22. Agnew, R. (2001). Building on the foundation of general strain theory: Specifying the types of strain most likely to lead to crime and delinquency. Journal of Research in Crime and Delinquency, 38: 319–361.
  23. Agnew, R. (2006a). General strain theory: Current status and directions for further research. In F. T. Cullen, J. P. Wright, & K. R . B levins (Eds.),Taking stock: The status of criminological theory, advances in criminological theory(Vol. 15, pp. 101–126) New B runswick, NJ: Tr ansaction.
  24. Agnew, R. (2006b). Pressured into crime: An overview of general strain theory. New York: Oxford University Press.
  25. Agnew, R., and White, H. (1992). An empirical test of general strain theory. Criminology. 30:475-499.
  26. Akers, R. L. (2000). Criminological theories: Introduction, evaluation and application. Los Angeles: Roxbury, 139-188.
  27. Akers, R.L. (1990). Rational choice, deterrence, and social learning theory in criminology: The path not taken. Journal of Criminal Law and Criminology, 81: 653-676.
  28. Arneklev, B. J. , H. G. Grasmick, C. R. Tittle & Bursik R. J.(1993). Low self-control and imprudent behavior. Journal of Quantitative Criminology, 9: 225-247.
  29. Aseltine, Robert H. & Susan L. G. (2000). The variable effects of stress on alcohol use from adolescence to early adulthood. Substance Use & Misuse, 35: 643-668.
  30. Bao, W., Haas, A., & Pi, Y. (2004). Life strain, negative emotions, and delinquency: An empirical test of general theory in the people’s Republic of China. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology. 48: 281-297.
  31. Brook. J, S.Brook, D.W. cordon, A.S, whiteman, M.S, Chen, P. (1990) The psycho social etiology of adolescent drug use: A family interactioral approach. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 116(2):111-267
  32. Brown Stephen E., Esbensen Finn-Aage, Geis Gilbert (2010). Criminology: Explaining Crime and Its Context, Seventh Edition, Matthew Bender & Company, Inc., a member of the LexisNexis Group New Providence, NJ.
  33. Cauffman, E., Farruggia, S. P., & Goldweber, A. (2008). Bad boys or poor parents: Relations to female juvenile delinquency. Journal of Research on Adolescence, 18(4), 699-712.
  34. Cernkovich, S.A. (1978). Evaluating two models of delinquency causation: Structural theory and control theory. Criminology, 16: 335-352.
  35. Clinard Marshall B., Meier Robert F., (2010). Sociology of deviant behavior, Wadsworth Cengage Learning.
  36. Coster, Stacy De,. Butler, K. (2006), How general is general strain theory? Journal of Research in Crime and Delinquency, 43(4): 297-325.
  37. Cullen, F. and Agnew, R. (2006). Criminological theory: past to present. Los Angeles CA: Roxbury.
  38. Elliott, Delbert S., Huizinga, D., & Ageton, S. (1985). Explaining delinquency and drug use. Beverly Hill, CA: Sage Publications.
  39. Estevez, Estefania & Emler N. P. (2010). A structural modelling approach to predict adolescent offending behaviour from family, school and community factors. European Journal on Criminal Policy and Research, 16(4): 207-220.
  40. Fergusson, D. M., Horwood, L. J., Lynskey, M. T., & Madden, P. A. (2003). Early reactions to cannabis predict later dependence. Archives of General Psychiatry, 60: 1033–1039.
  41. Ginsberg, Irving J. and James R. Greenley. (1978). Competing Theories of Marijuana Use: A Longitudinal Study. Journal of Health and Social Behavior 19: 22-34.
  42. Gottfredson, M., & Hirschi, T. (1990). A general theory of crime. Stanford, CA: Stanford University Press.
  43. Grasmick, H. G. , Tittle, C. R. , Bursik, R. J. , & Arneklev, B. J. (1993). Testing the core empirical implications of Gottfredson and Hirschi’s general theory of crime. Journal of Research on Crime and Delinquency, 30: 5-29.
  44. Hay, C., & Evans, M. M. (2006). Violent victimization and involvement in delinquency: Examining predictions from general strain theory. Journal of Criminal Justice, 34: 261–274.
  45. Hay. Carter (2001). Parenting, Self-Control, and Delinquency: A test of self-control theory, Criminology, 39(3): 707-736.
  46. Hirschi,T.(1969).Causes of delinquency. University of California Press, Berkeley, CA.
  47. Hoffmann, J. P. & Su, S. (1998). Stressful Life Events and Adolescent Substance Use and Depression: Conditional and Gender Differentiated Effects. Substance Use & Misuse, 33: 2219-2262.
  48. Hoffmann, J. P., & Su, S. S. (1997). The conditional effects of stress on delinquency and drug use: A strain theory assessment of sex differences. Journal of Research in Crime and Delinquency, 34: 46–78.
  49. Howard, M. O., & Jenson, J. M. (1999). Clinical practice guidelines: Should social work develop them?, Research on Social Work Practice, 9: 283-301.
  50. Huizinga, D., F. Esbensen & Weiher A.W. (1991). Are There Multiple Paths to Delinquency?, Journal of Criminal Law and Criminology , 82: 83-118.
  51. Jang, S. J. (2007). Gender differences in strain, negative emotions, and coping behaviors: A general strain theory approach. Justice Quarterly, 24: 523–553.
  52. Johnson, M. C., & Kercher, G. A. (2007). ADHD, strain, and criminal behavior: A test of general strain theory. Deviant Behavior, 28: 131–152.
  53. Jones, S., and Quisenberry, N. (2004).The general theory of crime: How general is it?, Deviant Behavior, 25: 401-26.
  54. Katz, R. S. (2000). Explaining girls’ and women’s crime and desistance in the context of their victimization experiences: A developmental test of revised strain theory. Violence Against Women, 6: 633-660.
  55. Krohn M. D., Lizotte A. J., Hall G.P. (2009). Handbook on crime and deviance, Springer Dordrecht Heidelberg London New York.
  56. LaFree, G. (1998). Losing legitimacy: Street crime and the decline of social institutions in America. Boulder, CO: Westview.
  57. Land, K. C. (1969). Principles of Path analysis. In: E.F.Borgatta(Ed.), sosiological methodology.San Francisco:Jossey- Bass.
  58. Laser, J. A., Luster, T. & Oshio, T. (2007). Promotive and risk factors related to deviant behavior in Japanese youth. Criminal Justice and Behavior, 34(11): 1463-1480.
  59. Lin W. H., & Dembo, R. (2008). An integrated model of juvenile drug use: A cross-demographic groups study. Western Criminology Review, 9(2): 33–51.
  60. Luthar, S.S. (2003). Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities. (Ed.) Cambridge University Press.
  61. Macros, A. et al. (1986). Test of bonding association theory of adolescent drug use. Social Forces. 65: 135-161.
  62. Masten, A. S., Powell, J. L. (2003). Aresilience framework for research, policy, and practice. In S. S. Luthar (Ed.), Resilience and vulnerability: Adaptation in the context of childhood adversities (pp. 1-25). New York: Cambridge University Press.
  63. Matsueda, R. L. (1982). Testing control theory and differential association: A causal modeling approach. American Sociological Review, 47: 489 504.
  64. Mazerolle, P., & Maahs, J. (2000). General strain theory and d elinquency: An alternative ex amination o f conditioning influences. Justice Quarterly, 17, 753–778.
  65. Moffitt, T. E. (1993). Adolescence-Limited and Life-Course-Persistent Antisocial Behavior: A Developmental Taxonomy. Psychological Review, 100: 674-701.
  66. Murray, J., & Farrington, D. P. (2005). Parental imprisonment: Effects on boys’ antisocial behaviour and delinquency through the life-course. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 46(12): 1269-1278.
  67. Nakhaie, R. Silverman & Lagrange (2000), Self control and social control: An examination of gender, ethnicity, class and delinquency. Canadian Journal of Sociology, 24(8): 232-284.
  68. Parker, K. & McCall, P. (1999). Structural conditions and racial homicide patterns: A look at the multiple disadvantages in urban areas. Criminology, 37: 447-477.
  69. Piquero, A. & Tibbetts, S. (1996). Specifying the direct and indirect effects of self-control and situational factors in offenders’ decision making: Toward a more complete model of rational offending. Justice Quarterly, 13: 481-510.
  70. Polakowski, M. (1994). Linking self- and social control with deviance: illuminating the structure underlying aGeneral Theory of Crime and its relation to deviant activity, Journal of Quantitative Criminology, 10(1): 41-78.
  71. Robbers, M. L. P. ( 2004). R ev isiting the moderating eff ect of social support o n strain: A gendered test. Sociological Inquiry, 74: 546–569.
  72. Sampson, R. J., & Laub, J. H. (1994). Urban poverty and the family context of delinquency: A new look at structure and process in a classic study. Child Development, 65: 523-540.
  73. Sameroff, A. J., & Gutman, L. M. (2004). Contributions of risk research to the designs of successful interventions. In P. Allen-Meares and M.W. Fraser (Eds.), Intervention with Children and Adolescents: An Interdisciplinary Perspective (pp. 9-26). Boston, MA: Allyn-Bacon.
  74. Seigel, Larry. (1998). Criminology. London: Wadsworth Publishing Company.
  75. Siegel. L. J. (2001) Criminology: Theories, patterns, and typologies, (7th ed). university of Massachusetts.
  76. Simons, R.L., C. Wu, R.D. Conger & F.O. Lorenz. (1994). Two routes to delinquency: differences between early and late starters in the impact of parenting and deviant peers. Criminology, 32: 247-275.
  77. Szasz, T. S. (1984). The myth of mental illness: Foundations of a theory of personal conduct. New York: Harper & Row.
  78. Thornberry, T. P, Krohn, M. D., Lizotte, A. J., Smith, C. A., & Tobin, K. (2003). The toll of gang membership: Gangs and delinquency in developmental perspective. New York, NY: Cambridge University Press.
  79. Vazsonyi, A. and Crosswhite, J. (2004). A test of Gottfredson and Hirschi’s general theory of crime in African American adolescents”. Journal of Research on Crime and Delinquency 41: 407-432.
  80. Walsh, A. (2000). Behavior genetics and anomie/strain theory. Criminology, 38: 1075–1108.