تبیین رابطه بین سرمایه اقتصادی- فرهنگی والدین و موفقیت تحصیلی فرزندان با تأکید بر نابرابری‌های فضایی-فرهنگی

نوع مقاله : علمی -پژوهشی

نویسندگان

هیئت علمی

چکیده

امروزه در بیشتر کشورهای درحال توسعه، ورود به دانشگاه و کسب مدارج دانشگاهی از مهمترین عوامل موفقیت و تحرک اجتماعی- اقتصادی است که مورد توجه دولتها می باشد. با این وجود، ورود به دانشگاه و تحصیل در رشته‌های ممتاز تحت تأثیر پایگاه اقتصادی-فرهنگی خانواده‌هاست که به نوبه خود انعکاسی از سطح توسعه منطقه محل زندگی است. در مقالۀ حاضر به روش تحلیل ثانویه آماری و با استفاده از داده‌های سازمان سنجش و آموزش کشور (سال1388) و به تفکیک سطوح برخورداری از منابع توسعه‌ای، به بررسی رابطه بین سرمایه-اجتماعی اقتصادی والدین، معدل دبیرستان و جنسیت و موفقیت فرزندان در آزمون ورودی دانشگاههای دولتی پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه فرهنگی- اقتصادی والدین، معدل دبیرستان و جنسیت و موفقیت فرزندان در آزمون ورودی دانشگاه‌های دولتی رابطه وجود دارد و استانهای به لحاظ توسعه تقریباً هم سطح شامل تهران، اصفهان، سمنان، یزد، کرمان و قم بیشترین میزان پذیرفته شدگان نهایی را دارند و استان سیستان و بلوچستان و خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، گلستان کمترین میزان را. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیرهای سرمایه فرهنگی، اقتصادی، جنسیت، معدل و موقعیت توسعه‌ای استان در مجموع73 درصد از احتمال قبولی در آزمون ورودی دانشگاه‌های دولتی را تبیین می‌کنند.

عنوان مقاله [English]

The explaining relation between social-economic capital and studying achievement, emphasis on cultural-spatial inequalities

چکیده [English]

Today’s, in most developing countries, the attending university and academic degrees is one of the most important factors of success and social – economic mobility. Nevertheless, attending university and studying in privileged is under the influence of economic status - cultural families that turn in, is a reflection of the development level of the region .In the present paper, have been studied the relationship between capital - socioeconomic parents, high school degree, and gender and child 's success in entrance exams for public universities ,by using data of Iran Sanjesh Organization (1388/2009) and the secondary analysis of statistical , to distinguish resources development. The results show that there are relation between the economic and cultural capital of parents, high school degree of students , sex and success in entrance exams for public universities and the similar provinces in terms of development include Tehran, Isfahan, Semnan, Yazd, Kerman and Qom are the most finalists accepted and Sistan - Baluchestan and Razavi Khorasan, Northern Khorasan, South Khorasan, Golestan are lowest. Also the Logistic regression analysis showed that the cultural capital, economic, gender, grade and location development of region totally explain % 73 of likely public university entrance exam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • academic achievement
  • cultural capital
  • economic capital
  • Logistic Regression

مراجع

  1. افقه مرتضی، غرافی مائده و بصیرت مهدی(1394) تأثیر نابرابری آموزش بر توزیع درآمد در ایران، فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال چهارم، شماره 16، زمستان 94، صفحات 203-179
  2. اکبری، نعمت الله(1380) اثر متقابل و رابطه فضائی ساختار جمعیت و تقاضای اجتماعی برای آموزش عالی در ایران، موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی ، طرح پژوهشی شماره 16
  3. تقوایی مسعود، نیلی پور طباطبایی شهره(1385) بررسی شاخصهای توسعه در مناطق روستایی استان‌های کشور با استفاده از روش اسکالوگرام، اقتصاد کشاورزی و توسعه ، زمستان 1385
  4. حسینی سیدامیرحسین، علمی زهرا، شارعپور محمود(1386) رتبه‌بندیسرمایه اجتماعی در مراکز استان‌های کشور، فصلنامه رفاه اجتماعی،1386، شماره 26
  5. خدایی ابراهیم(1388) بررسی رابطه سرمایه اقتصادی و فرهنگی والدین دانشآموزان با احتمال قبولی آنها در آزمون سراسری سال تحصیلی 1385 ، مجله آموزش عالی ایران، بهار 1388، شماره 4
  6. دهقان حسین(1383) نابرابری فرصت‌های آموزشی ، آموزش علوم اجتماعی، 1383 دوره هشتم، شماره 21
  7. رحمان سعادت(1385) تخمین سطح و توزیع سرمایه اجتماعی استان‌ها، فصلنامه رفاه اجتماعی، 1385، شماره 23
  8. زیاری کرامت اله(1379) سنجش درجه توسعه یافتگی فرهنگی استان‌های ایران ،نامه علوم اجتماعی، پاییز و زمستان ۱۳۷۹
  9. صباغ کرمانی (1380) تجزیه و تحلیل نابرابری‌های منطقه‌ایی اشتغال در استان‌های کشور، مدرس دوره 5 ،1380 ،شماره 2
  10. طالب مهدی، گودرزی محسن(1382) قومیت، نابرابری آموزشی و تحولات جمعیتی ، نامه علوم اجتماعی، شماره 21 ،1382
  11. علاقه بند علی(1370) جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، تهران، نشر روان
  12. فیروزآبادی، سید‌احمد و صادقی، علیرضا (1392) طرد اجتماعی؛ رویکردی جامعه شناختی به محرومیت، تهران، انتشارات جامعه شناسان
  13. کرایپ، یان (1382) نظریه اجتماعی کلاسیک، ترجمه شهناز مسمی پرست، تهران، نشر آگه
  14. محمدرضا حافظ‌نیا(1381) جغرافیای سیاسی ایران، چاپ اول، تهران: سمت، 1381
  15. متفکر آزاد محمدعلی، رنج پور رضا، سمیرا سلیمی شندی(1394) تحلیل تجربی تأثیر کاهش نابرابری آموزش بر بهره‌وری کل عوامل تولید در ایران، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، دوره 21، شماره 2، 1394، صفحات 62-43
  16. مسعودی، عصمت، جواهری، منوچهر(1382)تحلیل دسترسی به فرصت‌های برابر در توسعه آموزش عالی دولتی در کشور، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی ، شماره 27 و 28
  17. Bottero, Wendy (2005) Stratification, Social Division and Inequality, USA and Canada, Routledge Taylor & Francis Group
  18. Romero, Mary, Margolis, Eric (2005) Blackwell Companion to Social Inequalities, Publishing by Blackwell Ltd
  19. Hortulanus. R, Machiels. A ,L. Meeuwesen (2006) Social Isolation in Modern Society ,Routledge Press
  20. Bird Kate (2007) The intergenerational transmission of poverty: An overview, Overseas Development Institute, London
  21. Fangen Katrine(2010)Social Exclusion and Inclusion of Young Immigrants, Presentation of an Analytical Framework, Nordic Journal of Youth Research,2010 18: 133
  22. Bonilla-Silva, E.(2003)Racism without Racists. Boulder ,CO: Rowman & Littlefield
  23. Devos, G .A.(1963)Japan's outcast : the problem of the burakumin in the fourth world: victims of group oppression .ed. b. whittaker.new york: schocken
  24. Giddens, Antony(2009)Sociology (6th Edition Revised and Updated With Philip W. Sutton), UK, Polity Press
  25. Fischer, Michael Hout, Martin Sanchez Jankowski, Samuel R. Lucas, Ann Swidler, & Kim Voss(1996) Inequality by Design: Cracking the Bell Curve , Berkeley: University of California Press
  26. Haan. Arjan. De (2001) Social Exclusion Enriching the Understanding of Deprivation. University of Sussex.
  27. Haisken-DeNew ,John P. ,Mathias Sinning(2007)Social Deprivation and Exclusion of Immigrants in Germany, IZA Discussion Paper No. 3153
  28. Nisbett, R. E. (1998) Race, genetics, and IQ. In A. Phillips (Ed.), The Black–White test
  29. Persell, C. H., Arum, R. & Seufert, K. (2004) Racial and ethnic educational inequality in global perspective, in: G. Ritzer (Ed.) The handbook of social problems: a comparative international perspective ,ed. G. Ritzer. Thousand Oaks, CA: Sage Publications,pp.261-80
  30. Pong ,Suet , Ling (1995) Access to Education in Peninsular Malaysia: Ethnicity, Social Class and Gender , Compare, Vol .25,No 3, score gap(pp. 86–102). Washington, DC: Brookings Institution
  31. Wolf ,Jennifer, Price (2006)"Sociological Theories of Poverty in Urban America"Understanding Poverty From Multiple Social Science Perspectives, University of California, Berkeley School of Social Welfare

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار