روندها و عوامل مؤثر بر تغییر ارزش‌ها
نوع مقاله : مروری
نویسندگان
1 دانشگاه تهران
2 دانشگاه شهید بهشتی تهران
چکیده
ارزش‌ها یکی از مهم‌ترین اجزای نظام فرهنگی در سطح کلان و نظام شخصیت در سطح خرد هستند و تاثیر بسیاری بر الگوهای رفتاری و فکری افراد دارند و بنابراین در مسائل مختلف فردی و اجتماعی سهیم هستند. با توجه به تغیرات سریع در ابعاد مختلف زندگی بشر طی سالیان اخیر، ارزش‌ها نیز در ابعاد مختلف دچار تغییراتی شدهاند. مطالعة حاضر با بررسی ادبیات مربوط به تغییر ارزش‌ها در دو سطح خرد و کلان، به بررسی روندها و عوامل مؤثر بر تغییر ارزش‌ها در 33 کشور جهان پرداخته است. با استفاده از دادههای پیمایش ارزش‌های جهانی، تغییرات ارزشی در دو بعد ارزش‌های بقا/خوداظهاری و ارزش‌های سنتی/ سکولار- عقلانی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد، کشورهای مورد بررسی 9 نوع تغییر ارزشی را نشان می‌دهند. 23 کشور تغییر ارزشی به سمت ارزش‌های خوداظهاری و 19 کشور به سمت ارزش‌های سکولار- عقلانی داشته‌اند. یافته‌های تحقیق نشان داد که ارزش‌ها در کشورهای مختلف در حال تغییر است و الگوی عامی را برای جهت و سرعت تغییرات ارزشی در میان تمام کشورها نمی‌توان تشخیص داد. بررسی عوامل مؤثر بر تغییر ارزش‌ها با استفاده از جبر بولی نشان داد که افزایش توسعة اقتصادی همراه با کاهش تورم باعث تغییر ارزش‌ها به سمت ارزش‌های خوداظهاری می‌شود. اما در مورد تغییر ارزش‌های سنتی/ سکولار- عقلانی، الگوی مشخصی تشخیص داده نشد.
کلیدواژه‌ها
)