نوع مقاله : علمی -پژوهشی
نویسنده
استادیار دانشگاه فرهنگیان
چکیده
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
در این مقاله، مهمترین وجه اخلاق، یعنی اخلاق عملی یا تعهد تعمیم یافته در فرایند تعلیم و تربیت (PCK) مورد بررسیِ تجربی قرار گرفته است. رویکرد اصلی در این مقاله، نظریه تلفیقی و چندبُعدی نظم اجتماعی است؛ چراکه در آن، به ارتباط وثیقِ نکات محوری نظریههای تربیتی توجه، و از تقلیلگرایی مرسوم اجتناب شده است. روش انجام تحقیق، بنا به امکانات و ماهیت تحقیق، روش میدانیِ تلفیقی؛ و عمدهی گزارش تحقیق مبتنی بر نتایجِ پیمایش میباشد. نمونههای مورد تحقیق، شامل 739 نوجوان، از 9 دبیرستان متفاوت در سطح استان تهران بوده است. در این تحقیق، وجهِ عملیِ اخلاق به دو بُعد اصلی تعهد عامگرا و تعهد خاصگرا تقسیم شده؛ که شعاع بهکارگیری هنجارهای اخلاقی را در کانون توجه قرار داده است. نتایج تحقیق، چگونگی تأیید فرضیههای تحقیق را آشکار میسازد. نتایجِ تحلیل رگرسیونی چندگامه حاکی از آن است که متغیرهای سطح فرد، یعنی اعتماد عامگرا، احساس عامگرا، و صداقتِ مبتنی بر آشکارسازیِ حقیقت بیشترین نقشِ تقویت کننده را در تعهد عامگرای جوانان دارا هستند. متغیرهای سطح خانواده، یعنی دو ویژگیِ مذهبی بودن خانواده، و انصاف والدین در توزیع عواطف مهمترین عوامل مقوم تعهد عامگرا میباشند. متغیرهای سطح مدرسه، همگامی در مدرسه بیش-ترین نقش را در تقویت تعهد عامگرا دارد. و متغیر سطح جامعه، میزان ارزیابی از گسترش عدالت اجتماعی در تعهد عامگرای جوانان نقش مثبت ایفا میکند. نتایج، مؤید آن است که تعهد خاصگرا، نقشِ مقوم و مقدماتی را در مدل تعهد عامگرا دارا است. این، نشانگر مقدم بودنِ برخی ویژگیهای خاصگرایی برای تقویت عامگرایی است و با داشتن مدلهای موثق، نباید از مشاهدهی این صفات خاصگرا نگران بود؛ به شرط آنکه پرورش اخلاقی به فاز عامگرا وارد شده و در فاز اولیهی خاصگرا باقی نماند.