سنجش نابرابری در سرمایه اجتماعی با استفاده از تکنیک‌های ژنراتور

نوع مقاله : مروری

نویسنده

دانشگاه مازندران

چکیده

جامعه‌شناسان معاصر برای بررسی کمیت و کیفیت روابط اجتماعی در جامعه از مفهوم سرمایه اجتماعی بهره‌ جسته‌اند. منظور از سرمایه اجتماعی سرمایه و منابعی است که افراد و گروه‌ها از طریق پیوند با یکدیگر (و نوع این ارتباطات) می‌توانند بدست آورند. اغلب محققان علوم اجتماعی در تعریف سرمایۀ اجتماعی بر نقش شبکه‌ها و هنجارهای مدنی تأکید دارند. به سرمایه اجتماعی معمولاً به‌عنوان یک خیر جمعی و خصوصی نیز نگریسته می‌شود، زیرا سرمایۀ اجتماعی به‌عنوان محصول روابط اجتماعی هم به‌سود به‌وجود آورنده است و هم به‌سود دیگران. در دهۀ اخیر با شناسایی هر چه بیشتر حوزه های تحت تأثیر سرمایۀ اجتماعی، تقاضای زیادی برای بررسی تجربی آن پدید آمده است. به عبارت دیگر، به نظر می رسد که تقاضا برای سنجش تجربی سرمایۀ اجتماعی به مراتب بیشتر از عرضه آن است. تاکنون مفهوم سازی سرمایۀ اجتماعی بیشتر از سنجش آن مورد توجه بوده است. در مقالۀ حاضر به معرفی برخی از مدل‌های سنجش سرمایه اجتماعی توسط محققان مختلف، پرداخته شده است. این مدل ها در دو سطح جمعی و فردی به سنجش سرمایۀ اجتماعی پرداخته-اند. در ادامۀ مقاله به معرفی سرمایۀ اجتماعی فردی پرداخته شده و رابطۀ آن با رهیافت تحلیل شبکه ای بحث شده است. پس از آن، کاربرد تکنیک های ژنراتور در سنجش نابرابری در سرمایۀ اجتماعی فردی معرفی گردیده است. در انتهای مقاله به نقاط قوت و ضعف هر یک از سه تکنیک ژنراتور نیز پرداخته شده است. به نظر می رسد با استفاده از این تکنیک ها بتوان به اشکال جدیدی از نابرابری های اجتماعی در بین گروه های مختلف جامعه پی برد.

کلیدواژه‌ها